David Goodhart schreef in 2017 ‘The Road to Somewhere’ waarin hij het idee van 2 ‘stammen’ introduceert; de ‘Anywheres’ en ’Somewheres’. Het concept verklaart het slagen van iets ondenkbaars als Brexit haarfijn, maar ook de huidige, bijna burgeroorlog in de USA past er exact in. Wat dichter bij huis, verklaart het ook de ‘strijd’ van anti-vaxers en viruswaanzinnigen tegen de elite van epidemiologen en virologen ….. Lees hier uit het artikel op ‘New Statesman’:
Goodhart renames the new tribes the “Anywheres” (roughly 20 to 25 per cent of the population) and the “Somewheres” (about half), with the rest in between. And it broadly works. Those who see the world from anywhere are, he points out, the ones who dominate our culture and society, doing well at school and moving to a residential university, and then into a professional career, often in London or abroad. “Such people have portable ‘achieved’ identities,” he says, “based on educational and career success which makes them . . . comfortable and confident with new places and people.”
The rebels are those more rooted in geographical identity – the Scottish farmer, working-class Geordie, Cornish housewife – who find the rapid changes of the modern world unsettling. They are likely to be older and less well educated. “They have lost economically with the decline of well-paid jobs for people without qualifications and culturally, too, with the disappearance of a distinct working-class culture and the marginalisation of their views in the public conversation,” Goodhart writes. He argues that this distinction, emerging from a melange of social and cultural views together with life experiences, matters more than old distinctions of right and left, or social class.
Bij mijn afscheid van het directieteam van Sentia, kreeg ik het boek ‘Het grote gevecht’ over de ex-Unilever CEO Paul Polman. De gever had daarbij aardige woorden over hoe het boek mij zou kunnen helpen om ‘nieuwe zingeving’ te vinden. Het is inderdaad een boeiend inkijkje in de wereld van een bevlogen leider die het ‘goede wil doen’, maar daarbij ook gruwelijk uit de bocht vliegt, onder druk van activistische beleggers en beurskoersen.
Jeroen Smit, de auteur, geeft in Buitenhof nog wat verder perspectief …
.. en een interessante invulling van ‘Leiderschap in tegenstelling tot Managers’. Leiders zijn (vlgs. Jeroen) mensen die verder vooruit durven kijken dan een kwartaal, een jaar of zelfs 4 jaar (met name relevant als het politici zijn) en dan een koers durven neerzetten, die, als het moet, tegen de stroom ingaat.
Tot zover eens, maar dit is maar een deel van het verhaal. Ik schreef er hier al over in 2009, toen Henri Mintzberg een nieuw boek uitbracht, ‘Managers’, waarin hij het verschil tussen managers en leiders nuanceert en minimaliseert: “we should be seeing managers as leaders and leadership as management practiced well.” Ik ben het, proefondervindelijk, met hem eens dat je het beste een goede leider als manager kunt hebben (zie hieronder nog even op een rijtje de verschillen, zoals ik ze zie, aan de hand van een sheet uit mijn SpeakersAcademy verhaal): Mintzberg concludeert in dat boek:
‘To be a successful manager, let alone—dare I say—a great leader, maybe you don’t have to be wonderful so much as more or less emotionally healthy and clearheaded.’
Zoals Peter Drucker al zei in zijn Concept of the Corporation (1946): ‘No institution can possible survive if it needs geniuses or supermen to manage it. It must be organized in such a way as to be able to get along under a leadership composed of average human beings’. Gelukkig maar.
Terug naar het boek dat ik als cadeau kreeg; helaas schoot Polman extreem van de ene naar de andere kant en raakte zijn draagvlak (intern en extern) daarmee kwijt. Dus op meerdere vlakken een leerzaam boek om het verschil te begrijpen.
Het is opvallend (en naar mijn mening ook wel prettig als tegenhanger van Trump’s kleptocratie) dat onder jongeren in de US ‘socialistische’ ideeën van mannen als Bernie Sanders het goed doen; op zich ook niet verwonderlijk als je als 20-er in de US geconfronteerd wordt met ‘tuition fees’ van $50.000 per jaar voor een beetje net-bovengemiddeld college (en een gemiddelde studieschuld van $500.000 nadat je een beetje universiteit bent uitgerold). Als het aan de stemmers onder de 40 jaar zou liggen wordt hij de nieuwe president van de USA en maakt de USA een ‘ruk naar links’ (al zijn de meeste van zijn ideeën naar onze maatstaven redelijk D66-achtig en dus weinig echt old-school ‘socialistisch’). Eén idee van Sanders springt eruit; een belasting van 90% op vermogen boven USD 1 Mrd, wat direct uit het nieuwste boek van Thomas Piketty (Kapitaal en ideologie) lijkt te komen.
Daar pleit Piketty voor zo’n belasting, nadat hij redelijk overtuigend heeft aangetoond dat R>G is, wat ervoor staat dat het Rendement op kapitaal (R) al eeuwen groter is dan de Groei van de economie (G) en de daarvan afgeleide groei van salarissen van loon-werkers. Anders gezegd met geld maak je geld en dat haal je met ‘werken’ nooit in. Dus hebben in Jan. 2020 de rijkste 2.000 mensen in de wereld meer bezit/vermogen dan 4,5 Mrd. mensen aan de onderkant, verdeeld over de hele wereld (bron: Time magazine 20.1.2020).
Dus waneer is genoeg genoeg? Recent op TV een mooi debatje in DWDD hierover met Barbara Baarsma en Jesse Klaver:
Art by Cecil Touchon/Sears-Peyton Gallery, New York Nee het beeld hierboven is niet een verscheurde versie van de Gouden Gids, maar een kunstwerk van Cecil Touchon. En toen ik het zag, deed het mij sterk denken aan twee dingen: ▪ een hele reeks multomappen, naast elkaar, die je nodig hebt voor een beetje (IT) outsourcings-contract, en/of ▪ de snippers van het verscheurde outsourcings-contract, nadat de wittebroodsweken voorbij zijn. En die twee beelden samen vormen de realiteit van veel 'ouderwetse' outsourcings-contracten. Stapels papier om het diepgewortelde wantrouwen dat diep in menig klant en leverancier zit 'af te vangen' in spelregels, bonussen, boetes, ontbindingsclausules en ga zo maar door. En het systeem houdt zich ook in stand omdat deze traditionele relaties, waarbij leverancier zo min mogelijk wil leveren wat in de originele scope viel en zo veel mogelijk buiten die gecontracteerde scope wil plaatsen en de klant het tegengestelde probeert te bereiken, uitlopen op mislukkingen en in de volgende ronde van contractering weer meer spelregels worden bedacht om de fouten uit het verleden te voorkomen. Steeds meer papier en snippers tot gevolg.
Maar het kan ook anders …. want iemand vertrouwen is een keuze. Je kunt ervoor kiezen om a priori je klant of leverancier (of medewerkers) te vertrouwen; net zoals je ervoor kunt kiezen om 'iedereen' die je tegenkomt in je leven te vertrouwen als grondhouding. Je kunt ervoor kiezen het adagium 'vertrouwen moet je verdienen' bij het grofvuil te zetten. Het leven wordt er ook leuker van; weg met de stress door de constante achterdocht, het 'op je hoede zijn' en het controleren en micro-managen.
Ook in de management literatuur verschijnen steeds meer boeken over 'Vertrouwen' als basisprincipe, zoals recent een leuk boek van Bart Stofberg met de titel 'Vertrouwen - Waarom alles beter werkt als je mensen vertrouwt'.
Ik zou het veel (IT-)leveranciers aanraden te lezen en eens goed na te denken over 'Vested' contracten. Over dat laatste in een volgend stuk meer.
De kop van mijn nieuwe blog is eraf en op verzoek van mijn lieftallige echtgenote gaat de toon nu snel over naar optimistisch!
Nu wil het dat ik binnenkort in het theater voor een avond met Rutger Bregman, auteur van 'De meeste mensen deugen', zit.
Over dat boek en die avond, volgende week meer, maar in de aanloop daarheen viel mijn blik deze week op een artikel 'Aanwijzing voor diepgeworteld altruïsme; dreumes geeft smakelijk stuk fruit terug aan vreemde' (bron: Volkskrant van 11/2/2020 door Erna van Balen).
Wat blijkt uit serieus onderzoek? Peuters van ongeveer 18 maanden oud, geven eten of een snoepje terug aan degene die het heeft laten vallen, ook als ze deze niet kennen en zelfs als het etenstijd is en ze dus zelf wel wat zouden lusten! Een diepgeworteld altruïsme blijkt in de mens te zitten en dit beeld staat haaks op wat je her en der meekrijgt over egoïsme, Trumpiaans nationalisme, intolerantie en 'na mij de zondvloed-gedrag'.
Kennelijk raakt een deel van de mensen dit oergedrag kwijt als we ouder en beïnvloed worden door onze omgeving en de media. Is 'nurture' sterker dan 'nature'? Interessante vraag voor Rutger volgende week …..
Dit is mijn eerste persoonlijke blog na een hele lange afwezigheid en dan is de terechte vraag: ‘Waarom’? Heb ik nog wat te melden na de meer dan 600 stukken die ik tussen 2007 en 2013 schreef op Inspiratie.Blog?
Ik zie om mij heen dat de wereld er sinds mijn laatste stukje tekst niet beter op is geworden; de wereld staat in brand (letterlijk en figuurlijk), of overstroomt door de stijgende zeespiegel, terwijl de sociale en economische verhoudingen tussen arm en rijk, kansarm en kansrijk, allochtoon en autochtoon harder en groter dan ooit zijn. Ondertussen zijn in ooit-democratische en liberale landen, semi-dictatoriale regimes met populistische leiders aan de macht. Vandaag nog kopt de Volkskrant (13/2/2020): Wraakzuchtige Trump krijgt steeds meer autoritaire trekjes.
Een sudderende woede en gevoel van onmacht over de teloorgang van onze wereld, rommelt al langer diep in mij en toen ik eind 2019 in een afgeladen Laurenskerk in Rotterdam voor de uitvaart van een klasgenootje van de lagere school zat, moest ik denken aan een boekje dat ik ooit las, ‘The last Lecture, Achieving Your Childhood Dreams’, en ik vroeg me af ‘wat voor nuttigs doe ik nou eigenlijk met mijn talent?’. Mijn klasgenootje van ooit was arts geworden en had als hoogleraar Multiple Sclerose in het leven van 1000-en mensen wat betekent. Ze waren bijna allemaal gekomen voor zijn afscheid en tussen al die mensen in de kerk voelde ik me klein en nietig.
Ik had dat boekje ooit gelezen in de vroege Herfst van 2008 en schreef toen al eens een uitgebreid blog over de auteur, Randy Pausch, een professor van Carnegie Mellon University, die vlak voor zijn overlijden ten gevolge van kanker, een ‘Last Lecture’ gaf over de zin van het leven. Een van zijn lessen die was blijven hangen: ‘je moet je dromen van toen je kind was, proberen waar te maken, voor een echt gelukkig leven’.
En terwijl ik daar in de Laurenskerk zat, vroeg ik mij dat af? Wat is er gebeurd met de jonge Paul, die 16 was en kinderarts wilde worden; die eindexamen VWO met Natuur-, Wis- en Scheikunde deed, terwijl hij dat niet echt goed kon en die drie jaar op rij, tevergeefs, probeerde in te loten om Geneeskunde te gaan studeren? Hoe was die droom achter de horizon verdwenen?
Nu is het niet meer heel realistisch dat ik nu, bijna 57, alsnog Geneeskunde ga studeren; dan ben ik kinderarts tegen de tijd dat ik mijn AOW krijg, maar in de afgelopen jaren heb ik mij ook bewezen als een scherpe geest met een brede belangstelling en een gave om met mijn verhalen anderen bevlogen te maken en te inspireren.
Laat ik die sluimerende woede over de situatie in de wereld en de droom van de jonge Paul om iets zinvols te doen, combineren in verhalen die helpen de wereld weer een beetje in de goede richting te bewegen.
David Goodhart schreef in 2017 ‘The Road to Somewhere’ waarin hij het idee van 2 ‘stammen’ introduceert; de ‘Anywheres’ en ’Somewheres’. Het concept verklaart het slagen van iets ondenkbaars als Brexit haarfijn, maar ook de huidige, bijna burgeroorlog in de USA past er exact in. Wat dichter bij huis, verklaart het ook de ‘strijd’ van anti-vaxers en viruswaanzinnigen tegen de elite van epidemiologen en virologen ….. Lees hier uit het artikel op ‘New Statesman’: 
