Bij mijn afscheid van het directieteam van Sentia, kreeg ik het boek ‘Het grote gevecht’ over de ex-Unilever CEO Paul Polman. De gever had daarbij aardige woorden over hoe het boek mij zou kunnen helpen om ‘nieuwe zingeving’ te vinden. Het is inderdaad een boeiend inkijkje in de wereld van een bevlogen leider die het ‘goede wil doen’, maar daarbij ook gruwelijk uit de bocht vliegt, onder druk van activistische beleggers en beurskoersen.
Jeroen Smit, de auteur, geeft in Buitenhof nog wat verder perspectief …
.. en een interessante invulling van ‘Leiderschap in tegenstelling tot Managers’. Leiders zijn (vlgs. Jeroen) mensen die verder vooruit durven kijken dan een kwartaal, een jaar of zelfs 4 jaar (met name relevant als het politici zijn) en dan een koers durven neerzetten, die, als het moet, tegen de stroom ingaat.
Tot zover eens, maar dit is maar een deel van het verhaal. Ik schreef er hier al over in 2009, toen Henri Mintzberg een nieuw boek uitbracht, ‘Managers’, waarin hij het verschil tussen managers en leiders nuanceert en minimaliseert: “we should be seeing managers as leaders and leadership as management practiced well.” Ik ben het, proefondervindelijk, met hem eens dat je het beste een goede leider als manager kunt hebben (zie hieronder nog even op een rijtje de verschillen, zoals ik ze zie, aan de hand van een sheet uit mijn SpeakersAcademy verhaal): Mintzberg concludeert in dat boek:
‘To be a successful manager, let alone—dare I say—a great leader, maybe you don’t have to be wonderful so much as more or less emotionally healthy and clearheaded.’
Zoals Peter Drucker al zei in zijn Concept of the Corporation (1946): ‘No institution can possible survive if it needs geniuses or supermen to manage it. It must be organized in such a way as to be able to get along under a leadership composed of average human beings’. Gelukkig maar.
Terug naar het boek dat ik als cadeau kreeg; helaas schoot Polman extreem van de ene naar de andere kant en raakte zijn draagvlak (intern en extern) daarmee kwijt. Dus op meerdere vlakken een leerzaam boek om het verschil te begrijpen.
Gisteravond was ik te gast in de Amsterdam Arena voor een avondje voetbal; Ajax - Getafe. Ben zelf geen grote voetbal-fan maar een avondje topsport, kan er altijd wel in. Het stadion zat bomvol om te kijken naar een top-wedstrijd van de nr 1 van Nederland tegen de nr 4 van Spanje. Al snel bleek het een wanvertoning te zijn, waarbij de Spanjaarden (binnen de regels van het spel, al regende het gele kaarten maar dat deerde ze niet) het spel ‘kapot maakten’. Een bekende van mij die ergens anders ook in het stadion stond appte me tussendoor ‘de Spanjaarden spelen anti-voetbal’.
In de pauze ontstond er met de mensen om mij heen een gesprek waarbij zij mij uitlegden dat dit zo ging ‘omdat er nu eenmaal veel geld op het spel stond’. Als hockeyer begreep ik er maar weinig van; waarom greep de scheids niet harder in en werden de schwalbe-koningen uit Spanje niet van het veld gestuurd, waarom komt er publiek kijken naar anti-voetbal, waarom worden mensen die zo’n slechte show geven, toch zo goed betaald, waarom is er geen liefde voor het spel te zien, waarom ….., waarom ….
Op een hockeyveld zie ik nooit schwalbes, zie ik respect voor de scheids, zie ik 70 minuten lang 22 mensen in het veld die op grond van techniek en tactiek de ander slimmer en beter af zijn en waarbij de beste eigenlijk altijd wint ….
Maar kennelijk maakt het grote geld dat stuk en is er een corrumperend en vicieus systeem ontstaan waarbij er publiek komt kijken naar anti-voetbal, reclameblokken worden verkocht bij wanvertoningen, er daardoor een prijzenpot te verdelen is waar je ‘U’ tegen zegt, waardoor er in het veld een wanvertoning te zien is omdat het winnen van het geld belangrijker is dan het spelen van het spel …..
Deed mij sterk denken aan het verschil tussen Angelsaksen en Rijnlanders ….. binnenkort meer daarover.
Kent u Edmond Haraucourt? Nee? Wees gerust, ik ook niet! Edmond Haraucourt is een Franse dichter, die in 1856 werd geboren in Bourmont; hij was niet alleen dichter, maar ook componist, tekstschrijver, journalist en toneelschrijver. De kans dat u, net als ik, zijn werk kent, is veel groter dan dat u zijn naam kent. In 1891 schreef hij namelijk een prachtig rondeel, ‘Rondel de l’adieu’ met de wereldberoemde eerste zin: ‘Partir c'est mourir un peu’.
En zo voelt het echt. Recent nam ik afscheid van het team dat ik de afgelopen 6 jaar heb opgebouwd en geleid; dan zit je de avond daarvoor te broeden (althans ik wel) over hoe je dat op een originele en persoonlijke manier kunt doen, want in die jaren heb ik met velen uit dat team meer uren samengewerkt dan dat ik mijn eigen partner heb gezien ….
Uiteindelijk kom ik dan altijd weer uit bij één van de beste managementboeken aller tijden: Winnie de Pooh van A.A.Milne. De man die teamrollen al begreep voordat Belbin erover schreef en die het belang van een uitdagende missie al ver voor C.K. Prahalad onderkende. En gelukkig bleek bij het schrijven van mijn afscheidsspeech dat alle teamrollen goed vertegenwoordigd waren, dat de missie helder was geweest en dat iedereen de afgelopen jaren had begrepen wat zijn/haar aandeel daarin was. Dank aan Janneman, Kanga, Roo, Iejoor, Knorretje, Tijgetje, Uil en de rest!
Ik zou iedereen aanraden alle managementboeken aan de kant te schuiven en even tijd te nemen voor het enige boek dat er echt toe doet.
En zoals ik die avond eindigde met de woorden van Pooh:
‘A little consideration, a little thought for others, makes all the difference!’
C4 is een ‘uiterst brisant explosief’ maar ook de ‘optelsom’ van de woorden Confident, Connected, Committed, en Courageous. Deze eigenschappen komen uit een Harvard Business Review artikel, dat al in 2018 is verschenen maar in ieder geval aan mijn aandacht was ontsnapt.
Maar het spreek mij wel erg aan want te vaak heb ik de afgelopen jaren gezien dat ‘leiders’ of ‘managers’ maar op 1 of 2 van deze 4 dimensies scoren en daarmee veel slagkracht in hun organisatie de nek omdraaien. Een goede mix van alle 4 leidt tot de beste prestaties! Laten we ze eens langslopen.
Confident; een gezonde dosis zelfvertrouwen (zonder dat het verwaande overschatting wordt) leidt ertoe dat managers/leiders vertrouwen naar de rest van de organisatie uitstralen, wat ertoe zal leiden dat ze graag gevolg worden. Zeker als dat (zelf-)vertrouwen is verankerd in aspect 2 namelijk ‘verbondenheid’.
Connected met klanten en medewerkers; geen managers die dagen aaneen vanuit hun ivoren kantoortje in een hoek van het pand de organisatie aansturen zonder goede verankering en dialoog met medewerkers en klanten. Nu zal het ene type manager van nature meer affiniteit met klanten hebben en een ander meer met de interne organisatie, maar in beide gevallen zou deze verbondenheid ‘echt’ en ‘persoonlijk’ moeten zijn. Hun zelfvertrouwen is gestoeld op een constante dialoog en interactie met de wereld om hen heen.
Committed als in ‘echt gecommitteerd’ zoal het varken en niet zoals de kip, die slechts ‘betrokken’ is bij het omelet met bacon. Je wordt pas geloofd door je organisatie als je zelf ook aantoonbaar gecommitteerd bent en niet als een tijdelijke, toevallige voorbijganger voor ‘spek en bonen’ even meedoet.
Courageous; met lef en niet laf …. Te vaak, zeker als ze uit grote corporates komen, zijn managers extreem risico-mijdend, maar in een organisatie die echt het verschil wil maken, kom je nergens als je alleen maar binnen de lijntjes kleurt; ‘If you always do what you did, you will always get wat you got’. Liever de filosofie van Pippi Langkous: ‘ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het kan!’
De speech van Sacha Baron Cohen is dusdanig doordacht en eloquent dat ik hem hier nog even integraal (met dank aan ADL) wil posten:
Thank you, ADL, for this recognition and your work in fighting racism, hate and bigotry. ….
Now, I realize that some of you may be thinking, what the hell is a comedian doing speaking at a conference like this! I certainly am. I’ve spent most of the past two decades in character. In fact, this is the first time that I have ever stood up and given a speech as my least popular character, Sacha Baron Cohen. And I have to confess, it is terrifying.
I realize that my presence here may also be unexpected for another reason. At times, some critics have said my comedy risks reinforcing old stereotypes.
The truth is, I’ve been passionate about challenging bigotry and intolerance throughout my life. As a teenager in the UK, I marched against the fascist National Front and to abolish apartheid. As an undergraduate, I traveled around America and wrote my thesis about the civil rights movement, with the help of the archives of the ADL. And as a comedian, I’ve tried to use my characters to get people to let down their guard and reveal what they actually believe, including their own prejudice.
Now, I’m not going to claim that everything I’ve done has been for a higher purpose. Yes, some of my comedy, OK probably half my comedy, has been absolutely juvenile and the other half completely puerile. I admit, there was nothing particularly enlightening about me – as Borat from Kazakhstan, the first fake news journalist – running through a conference of mortgage brokers when I was completely naked.
But when Borat was able to get an entire bar in Arizona to sing “Throw the Jew down the well,” it did reveal people’s indifference to antisemitism. When – as Bruno, the gay fashion reporter from Austria – I started kissing a man in a cage fight in Arkansas, nearly starting a riot, it showed the violent potential of homophobia. And when – disguised as an ultra-woke developer – I proposed building a mosque in one rural community, prompting a resident to proudly admit, “I am racist, against Muslims” – it showed the acceptance of Islamophobia.
That’s why I appreciate the opportunity to be here with you. Today around the world, demagogues appeal to our worst instincts. Conspiracy theories once confined to the fringe are going mainstream. It’s as if the Age of Reason – the era of evidential argument – is ending, and now knowledge is delegitimized and scientific consensus is dismissed. Democracy, which depends on shared truths, is in retreat, and autocracy, which depends on shared lies, is on the march. Hate crimes are surging, as are murderous attacks on religious and ethnic minorities.
What do all these dangerous trends have in common? I’m just a comedian and an actor, not a scholar. But one thing is pretty clear to me. All this hate and violence is being facilitated by a handful of internet companies that amount to the greatest propaganda machine in history.
Think about it. Facebook, YouTube and Google, Twitter and others – they reach billions of people. The algorithms these platforms depend on deliberately amplify the type of content that keeps users engaged – stories that appeal to our baser instincts and that trigger outrage and fear. It’s why YouTube recommended videos by the conspiracist Alex Jones billions of times. It’s why fake news outperforms real news, because studies show that lies spread faster than truth. And it’s no surprise that the greatest propaganda machine in history has spread the oldest conspiracy theory in history – the lie that Jews are somehow dangerous. As one headline put it, “Just Think What Goebbels Could Have Done with Facebook.”
On the internet, everything can appear equally legitimate. Breitbart resembles the BBC. The fictitious Protocols of the Elders of Zion look as valid as an ADL report. And the rantings of a lunatic seem as credible as the findings of a Nobel prize winner. We have lost, it seems, a shared sense of the basic facts upon which democracy depends.
When I, as the wannabe gangsta Ali G, asked the astronaut Buzz Aldrin “what woz it like to walk on de sun?” the joke worked, because we, the audience, shared the same facts. If you believe the moon landing was a hoax, the joke was not funny.
When Borat got that bar in Arizona to agree that “Jews control everybody’s money and never give it back,” the joke worked because the audience shared the fact that the depiction of Jews as miserly is a conspiracy theory originating in the Middle Ages.
But when, thanks to social media, conspiracies take hold, it’s easier for hate groups to recruit, easier for foreign intelligence agencies to interfere in our elections, and easier for a country like Myanmar to commit genocide against the Rohingya.
It’s actually quite shocking how easy it is to turn conspiracy thinking into violence. In my last show Who is America?, I found an educated, normal guy who had held down a good job, but who, on social media, repeated many of the conspiracy theories that President Trump, using Twitter, has spread more than 1,700 times to his 67 million followers. The president even tweeted that he was considering designating Antifa – anti-fascists who march against the far right – as a terror organization.
So, disguised as an Israel anti-terrorism expert, Colonel Erran Morad, I told my interviewee that, at the Women’s March in San Francisco, Antifa were plotting to put hormones into babies’ diapers in order to “make them transgender”. And he believed it.
I instructed him to plant small devices on three innocent people at the march and explained that when he pushed a button, he’d trigger an explosion that would kill them all. They weren’t real explosives, of course, but he thought they were. I wanted to see – would he actually do it?
The answer was yes. He pushed the button and thought he had actually killed three human beings. Voltaire was right: “Those who can make you believe absurdities, can make you commit atrocities.” And social media lets authoritarians push absurdities to billions of people.
In their defense, these social media companies have taken some steps to reduce hate and conspiracies on their platforms, but these steps have been mostly superficial.
I’m speaking up today because I believe that our pluralistic democracies are on a precipice and that the next 12 months, and the role of social media, could be determinant. British voters will go to the polls while online conspiracists promote the despicable theory of “great replacement” that white Christians are being deliberately replaced by Muslim immigrants. Americans will vote for president while trolls and bots perpetuate the disgusting lie of a “Hispanic invasion”. And after years of YouTube videos calling climate change a “hoax”, the United States is on track, a year from now, to formally withdraw from the Paris accords. A sewer of bigotry and vile conspiracy theories that threatens democracy and our planet – this cannot possibly be what the creators of the internet had in mind.
I believe it’s time for a fundamental rethink of social media and how it spreads hate, conspiracies and lies. Last month, however, Mark Zuckerberg of Facebook delivered a major speech that, not surprisingly, warned against new laws and regulations on companies like his. Well, some of these arguments are simply absurd. Let’s count the ways.
First, Zuckerberg tried to portray this whole issue as “choices … around free expression”. That is ludicrous. This is not about limiting anyone’s free speech. This is about giving people, including some of the most reprehensible people on earth, the biggest platform in history to reach a third of the planet. Freedom of speech is not freedom of reach. Sadly, there will always be racists, misogynists, antisemites and child abusers. But I think we could all agree that we should not be giving bigots and pedophiles a free platform to amplify their views and target their victims.
Second, Zuckerberg claimed that new limits on what’s posted on social media would be to “pull back on free expression”. This is utter nonsense. The first amendment says that “Congress shall make no law” abridging freedom of speech, however, this does not apply to private businesses like Facebook. We’re not asking these companies to determine the boundaries of free speech across society. We just want them to be responsible on their platforms.
If a neo-Nazi comes goose-stepping into a restaurant and starts threatening other customers and saying he wants kill Jews, would the owner of the restaurant be required to serve him an elegant eight-course meal? Of course not! The restaurant owner has every legal right and a moral obligation to kick the Nazi out, and so do these internet companies.
Third, Zuckerberg seemed to equate regulation of companies like his to the actions of “the most repressive societies”. Incredible. This, from one of the six people who decide what information so much of the world sees. Zuckerberg at Facebook, Sundar Pichai at Google, at its parent company Alphabet, Larry Page and Sergey Brin, Brin’s ex-sister-in-law, Susan Wojcicki at YouTube and Jack Dorsey at Twitter.
The Silicon Six – all billionaires, all Americans – who care more about boosting their share price than about protecting democracy. This is ideological imperialism – six unelected individuals in Silicon Valley imposing their vision on the rest of the world, unaccountable to any government and acting like they’re above the reach of law. It’s like we’re living in the Roman Empire, and Mark Zuckerberg is Caesar. At least that would explain his haircut.
Here’s an idea. Instead of letting the Silicon Six decide the fate of the world, let our elected representatives, voted for by the people, of every democracy in the world, have at least some say.
Fourth, Zuckerberg speaks of welcoming a “diversity of ideas”, and last year he gave us an example. He said that he found posts denying the Holocaust “deeply offensive”, but he didn’t think Facebook should take them down “because I think there are things that different people get wrong”. At this very moment, there are still Holocaust deniers on Facebook, and Google still takes you to the most repulsive Holocaust denial sites with a simple click. One of the heads of Google once told me, incredibly, that these sites just show “both sides” of the issue. This is madness.
To quote Edward R Murrow, one “cannot accept that there are, on every story, two equal and logical sides to an argument”. We have millions of pieces of evidence for the Holocaust – it is an historical fact. And denying it is not some random opinion. Those who deny the Holocaust aim to encourage another one.
Still, Zuckerberg says that “people should decide what is credible, not tech companies.” But at a time when two-thirds of millennials say they haven’t even heard of Auschwitz, how are they supposed to know what’s “credible”? How are they supposed to know that the lie is a lie?
There is such a thing as objective truth. Facts do exist. And if these internet companies really want to make a difference, they should hire enough monitors to actually monitor, work closely with groups like the ADL, insist on facts and purge these lies and conspiracies from their platforms.
Fifth, when discussing the difficulty of removing content, Zuckerberg asked “where do you draw the line?” Yes, drawing the line can be difficult. But here’s what he’s really saying: removing more of these lies and conspiracies is just too expensive.
These are the richest companies in the world, and they have the best engineers in the world. They could fix these problems if they wanted to. Twitter could deploy an algorithm to remove more white supremacist hate speech, but they reportedly haven’t because it would eject some very prominent politicians from their platform. Maybe that’s not a bad thing! The truth is, these companies won’t fundamentally change because their entire business model relies on generating more engagement, and nothing generates more engagement than lies, fear and outrage.
It’s time to finally call these companies what they really are – the largest publishers in history. And here’s an idea for them: abide by basic standards and practices just like newspapers, magazines and TV news do every day. We have standards and practices in television and the movies; there are certain things we cannot say or do. In England, I was told that Ali G could not curse when he appeared before 9pm. Here in the US, the Motion Picture Association of America regulates and rates what we see. I’ve had scenes in my movies cut or reduced to abide by those standards. If there are standards and practices for what cinemas and television channels can show, then surely companies that publish material to billions of people should have to abide by basic standards and practices too.
Take the issue of political ads. Fortunately, Twitter finally banned them, and Google is making changes, too. But if you pay them, Facebook will run any “political” ad you want, even if it’s a lie. And they’ll even help you micro-target those lies to their users for maximum effect. Under this twisted logic, if Facebook were around in the 1930s, it would have allowed Hitler to post 30-second ads on his “solution” to the “Jewish problem”. So here’s a good standard and practice: Facebook, start factchecking political ads before you run them, stop micro-targeted lies immediately, and when the ads are false, give back the money and don’t publish them.
Here’s another good practice: slow down. Every single post doesn’t need to be published immediately. Oscar Wilde once said that “we live in an age when unnecessary things are our only necessities.” But is having every thought or video posted instantly online, even if it is racist or criminal or murderous, really a necessity? Of course not!
The shooter who massacred Muslims in New Zealand live-streamed his atrocity on Facebook where it then spread across the internet and was viewed likely millions of times. It was a snuff film, brought to you by social media. Why can’t we have more of a delay so this trauma-inducing filth can be caught and stopped before it’s posted in the first place?
Finally, Zuckerberg said that social media companies should “live up to their responsibilities”, but he’s totally silent about what should happen when they don’t. By now it’s pretty clear, they cannot be trusted to regulate themselves. As with the Industrial Revolution, it’s time for regulation and legislation to curb the greed of these hi-tech robber barons.
In every other industry, a company can be held liable when their product is defective. When engines explode or seatbelts malfunction, car companies recall tens of thousands of vehicles, at a cost of billions of dollars. It only seems fair to say to Facebook, YouTube and Twitter: your product is defective, you are obliged to fix it, no matter how much it costs and no matter how many moderators you need to employ.
In every other industry, you can be sued for the harm you cause. Publishers can be sued for libel, people can be sued for defamation. I’ve been sued many times! I’m being sued right now by someone whose name I won’t mention because he might sue me again! But social media companies are largely protected from liability for the content their users post – no matter how indecent it is – by Section 230 of, get ready for it, the Communications Decency Act. Absurd!
Fortunately, internet companies can now be held responsible for pedophiles who use their sites to target children. I say, let’s also hold these companies responsible for those who use their sites to advocate for the mass murder of children because of their race or religion. And maybe fines are not enough. Maybe it’s time to tell Mark Zuckerberg and the CEOs of these companies: you already allowed one foreign power to interfere in our elections, you already facilitated one genocide in Myanmar, do it again and you go to jail.
In the end, it all comes down to what kind of world we want. In his speech, Zuckerberg said that one of his main goals is to “uphold as wide a definition of freedom of expression as possible”. Yet our freedoms are not only an end in themselves, they’re also the means to another end – as you say here in the US, the right to life, liberty and the pursuit of happiness. But today these rights are threatened by hate, conspiracies and lies.
Allow me to leave you with a suggestion for a different aim for society. The ultimate aim of society should be to make sure that people are not targeted, not harassed and not murdered because of who they are, where they come from, who they love or how they pray.
If we make that our aim – if we prioritize truth over lies, tolerance over prejudice, empathy over indifference and experts over ignoramuses – then maybe, just maybe, we can stop the greatest propaganda machine in history, we can save democracy, we can still have a place for free speech and free expression, and, most importantly, my jokes will still work.
Thank you all very much. CHANGING THE WORLD, ONE STORY AT A TIME …….
Gistermiddag had ik een boeiend gesprek naar aanleiding van mijn blog van vorige week ‘Achieving your childhood dreams’. We zochten antwoord op de vraag ‘waaraan moet je ideale baan voldoen?’. Mijn conclusie was dat een baan ‘AIR’ moet geven. Een mooie beeldspraak en een toepasselijk acronym.
AIR staat voor mij voor:
Autonomie
Impact
Relevantie
Autonomie: om het maximale uit jezelf te halen moet je het gevoel hebben dat je ‘master of your own destiny’ bent; geen manager die je de hele dag controleert en gedetailleerd aanstuurt, maar bewegingsruimte, beslissingsbevoegdheid en zelfstandigheid.
Impact: als je het gevoel hebt dat door datgene wat je doet er ook echt iets gebeurt (binnen en buiten de organisatie). Van datgene wat je doet zie je (direct) resultaat en je hebt geen ‘bullshit’ baan ‘going through the motions’. Je invloed is zichtbaar en concreet.
Relevantie: het laatste element gaat over (maatschappelijke) relevantie. Ligt dicht bij ‘Impact’ maar voor mij voegt dat nadrukkelijk wat toe. Wordt er iemand anders beter van? Beïnvloed je op een positieve manier het leven van anderen? En dan bedoel ik niet de waarde voor de aandeelhouders.
Op de terugweg realiseerde ik me dat mijn ‘AIR-principe’ dicht ligt bij ‘Drive’ van Dan Pink waarover ik in 2010 al eens schreef. In dat boek haalt Daniel Pink het wetenschappelijk werk van Deci/Ryan aan die aantoonden dat de mens drie fundamentele behoeften heeft: ◦ behoefte aan autonomie ◦ behoefte aan bekwaamheid ◦ behoefte aan verwantschap.
Ik blijf ‘gotspe’ een mooi woord vinden en gebruik het sporadisch als het echt ‘de spuigaten uitloopt’; officieel is het een Jiddisch woord voor ‘iemand die een grens overgaat zonder zich daarvoor te schamen’. Mark Zuckerberg is de Keizer van de gotspe … (is u ook zijn op keizer Julius Caesar lijkende coupe, die hij tegenwoordig heeft, opgevallen?). Afgelopen maandag was hij bij de EU in Brussel om zijn Keizerrijk te beschermen.
Relatief gemakkelijk gaf hij daar toe dat Facebook in Europa meer belasting zou moeten betalen (in plaats van regelmatig miljarden-boetes te moeten absorberen, denk ik dan) en hij vroeg de EU heldere regels te stellen over wat er op een platform als Facebook zou moeten vallen onder ‘vrijheid van meningsuiting’ en wat niet. Dat lijkt lovenswaardig maar gaat mij net te makkelijk. Hij weet namelijk dat dat jaren en jaren gaat duren en dus voorlopig hem geen strobreed in de weg zal worden gelegd. Maar waarom heeft hij überhaupt regels van buitenaf nodig? Waar is zijn eigen morele kompas … ?
Maar het probleem is natuurlijk dat het morele kompas van Mark Zuckerberg al jaren stuk is.
Recent vroeg iemand mij een definitie van ‘integriteit’ en ik zei dat dat naar mijn mening is, ‘het juiste doen als niemand kijkt’. Dus heb je, volgens mij, niet iemand anders nodig om te weten of je goed of fout bezig bent.
Voor mij is het evident dat een holocaust-ontkenner geen platform of podium mag krijgen, net zo goed als het voor mij helder is dat de mening van rechts-rabiate trollen niet hetzelfde gewicht zou moeten hebben als de kennis van een Nobel-prijs winnaar. Maar we leven in een tijd waar meningen van idioten er net zo veel toe doen als de kennis van echte wetenschappers …. Maar laten we hier geen polemiek over beginnen, maar het zou toch helder moeten zijn dat regelrechte leugens voor politiek gewin en verkiezingen-manipulatie geen platform zouden mogen krijgen op Facebook.
Lijkt mij een ABC-tje en hoef ik geen regels van de EU voor te hebben. Helaas niet voor Keizer Zuckerberg. Kijk even naar dit ontluisterende gesprek tussen Zuckerberg en Alexandria Ocasio-Cortez:
Ook erg mooi is de speech van Sacha Baron Cohen over ‘haat, racisme en kwezelarij (‘bigotry’)’ op Facebook :
Tot voor kort was ‘Vested’ een vrij onbekend model dat in de US is ontwikkeld en vooral door Prof. Kate Vitasek wordt gepromoot en wat in Europa lastig voet aan de grond leek te krijgen. Er zijn weinig (IT-)contracten op deze grondslag maar nu zelfs een hardliner als McKinsey het gaat omarmen lijkt de tijd rijp voor de Vested-revolutie! Vanuit mijn recente hands-on ervaring met een grote IT-outsourcing op Vested-basis en als Certified Deal Architect lijkt het mij nuttig de Vested-way-of-thinking wat nader toe te lichten.
Wat is Vested? Win-Win wil toch iedereen ook nu al? Wij gaan voor de ‘win-win’, roepen klant en leverancier al gauw in koor, of we gaan voor ‘echt partnership’! Maar de onderliggende contracten staan bol van boetes en prijsmodellen die inherent perverse prikkels in zich hebben. Vaak heb je als leverancier alle belang bij meer te leveren, zonder dat het meerwaarde heeft of de status-quo zo lang mogelijk in stand te houden. Want waarom zou je de klant aanbevelen te kiezen voor een SaaS-oplossing of naar Azure of AWS te migreren, als alles lekker staat te zoemen in je eigen datacenter? Vested wil hier een einde aan maken; het neemt alle perverse prikkels weg en laat klant en leverancier alleen geld verdienen als het voor beiden echte waarde heeft. Maar dan verdient de leverancier ook ver boven het marktgemiddelde!
Nobelprijswinnaar Professor John Nash toonde ooit al aan dat echte win-win alleen tot stand komt als beide partijen niet hun eigen belang, maar het gezamenlijke belang bovenaan stellen. In een Vested contract gaan beide partijen op grond van zijn theorie een soort ‘joint-venture’ aan zonder dat ze kapitaal storten of aandelen in elkaars bedrijven kopen. Het voelt als trouwen onder huwelijkse voorwaarden; je wilt van elkaar houden maar het ook goed regelen.
Het door de Universiteit van Tennessee ontwikkelde model geeft de leverancier alleen dekking voor zijn kostprijs bij ‘gewone dienstverlening’ en uitzonderlijk hoge marges (‘incentives’) als hij de gezamenlijke business-doelen realiseert. Deze business-doelen zijn nadrukkelijk gezamenlijke business-doelen, waarbij beide partijen waarde met elkaar realiseren (voor de één lagere kosten en tegelijkertijd voor de ander meer relatieve marge) bij het behalen van dat doel; bijvoorbeeld het verlagen van de run-kosten voor de klant door het automatiseren van CI/CD-pipelines in Landing Zones op publieke clouds.
Het idee is, dat als je als leverancier volledig meedeelt in de baten van de klant (bijvoorbeeld door 50/50 het voordeel van het verlagen van de run-kosten te delen), harder zult mee-duwen deze te realiseren. Dit betekent wel dat partijen elkaar echt moeten vertrouwen en beiden waarde moeten zien in de gezamenlijke business-doelen. Dit betekent ook dat je als leverancier bereid moet zijn je boekhouding open te gooien en te laten zien wat je echte kostprijs is, wat je inkoop-marges en kick-backs zijn op publieke clouds en/of licenties. Dit is voor menig leverancier een hele ongemakkelijke stap.
Dit brengt mij tot ‘het proces’. Als leverancier gooi je niet zomaar je boekhouding open voor een potentiële klant en als klant kun je niet zo maar beloven aan een potentiële leverancier dat je dubbele marktmarges gaat betalen voor bijzondere prestaties. Je moet hiervoor samen een zorgvuldig en langdurig proces doorlopen om tot een Vested-contract te komen.
In de praktijk betekent dit dat partijen een proces ingaan van een 6 maanden durende ‘verloving’, waarbij de relatietherapeut al vanaf dag 1 aanwezig is. De huwelijkse voorwaarden moeten evenwichtig, wederkerig, redelijk, eerlijk en gezamenlijk gedragen worden.
Samen met een onpartijdige derde beginnen de partijen zo aan hun Vested-reis. Tussen de leverancier en de klant wordt een core-team samengesteld, bestaande uit een gelijk aantal personen van beide partijen en met op gezette tijden de aanwezigheid van de CIO, CFO en CEO om de tussenresultaten te valideren. De teams beginnen (net alsof ze de constituerende vergadering van de imaginaire joint-venture zijn) met de ‘shared vision’, de ‘desired behaviors’ en de ‘desired outcomes’ te expliciteren en te doorleven. Aanvankelijk heeft dat een hoog ‘Kumbaya, My Lord’-gehalte en dit leidt tot reacties als: ‘kom nu maar door met de echt belangrijke zaken’ (zoals het prijsmodel). Gaandeweg blijkt dat het lang stilstaan bij deze onderwerpen leidt tot beter begrip van elkaars doelen, elkaars bedrijfsvoering en wordt hiermee in de team de basis gelegd voor een gezonde relatie op basis van echt vertrouwen. De twee teams worden langzaam één team dat samen voorwaarden bedenkt waar beiden beter van worden. Of zoals Professor Vitasek zegt: ‘How can we grow the pie, instead of just splitting it?’
Vanuit dit gezamenlijke startpunt definiëren de teams als één team, in de daaropvolgende maanden, alle vervolgdelen van het contract:
Een belangrijk punt in het Vested proces is, dat er niet onderhandeld wordt; op de allereerste dag leggen beide partijen hun ‘walk-away’ grenzen op tafel (in Vested termen ‘guardrails’) en accepteren beide partijen over en weer deze ‘guardrails’ (of natuurlijk niet, maar dan eindigt op dag 1 het proces).
Het ligt voor de hand dat als leverancier de te behalen marge een belangrijke guardrail is. Zeker als je de gewone dienstverlening tegen de echte kale kostprijs levert, of zoals Kate het zegt ‘the cost is the cost-of-the-cost’; dus geen verborgen up-lifts en een 100% transparante open-calculatie.
Als er eenmaal afspraken zijn gemaakt over deze guardrails, valt er daarna niks meer te onderhandelen en is het maken van afspraken relatief eenvoudig.
Na 6 maanden ligt er dan een evenwichtig, eerlijk en geheel wederkerig getekend contract waarin helder is beschreven hoe partijen samen de shared-vision (et al) gaan realiseren; er is een business-model, een prijs-model en geen scope ….
Het is opvallend (en naar mijn mening ook wel prettig als tegenhanger van Trump’s kleptocratie) dat onder jongeren in de US ‘socialistische’ ideeën van mannen als Bernie Sanders het goed doen; op zich ook niet verwonderlijk als je als 20-er in de US geconfronteerd wordt met ‘tuition fees’ van $50.000 per jaar voor een beetje net-bovengemiddeld college (en een gemiddelde studieschuld van $500.000 nadat je een beetje universiteit bent uitgerold). Als het aan de stemmers onder de 40 jaar zou liggen wordt hij de nieuwe president van de USA en maakt de USA een ‘ruk naar links’ (al zijn de meeste van zijn ideeën naar onze maatstaven redelijk D66-achtig en dus weinig echt old-school ‘socialistisch’). Eén idee van Sanders springt eruit; een belasting van 90% op vermogen boven USD 1 Mrd, wat direct uit het nieuwste boek van Thomas Piketty (Kapitaal en ideologie) lijkt te komen.
Daar pleit Piketty voor zo’n belasting, nadat hij redelijk overtuigend heeft aangetoond dat R>G is, wat ervoor staat dat het Rendement op kapitaal (R) al eeuwen groter is dan de Groei van de economie (G) en de daarvan afgeleide groei van salarissen van loon-werkers. Anders gezegd met geld maak je geld en dat haal je met ‘werken’ nooit in. Dus hebben in Jan. 2020 de rijkste 2.000 mensen in de wereld meer bezit/vermogen dan 4,5 Mrd. mensen aan de onderkant, verdeeld over de hele wereld (bron: Time magazine 20.1.2020).
Dus waneer is genoeg genoeg? Recent op TV een mooi debatje in DWDD hierover met Barbara Baarsma en Jesse Klaver:
Het kunnen verenigen van tegenstellingen stond centraal tijdens de Europese editie van Gartner’s IT Xpo eind vorig jaar, waar ik voor Sentia bij aanwezig was.
Het thema van Gartner was ‘En En’ in plaats van ‘Of Of’. De snelheid van technologische vernieuwing versus vertraging omwille van bezinning en de opkomst van nieuwe technologieën versus de weerbarstigheid van veranderingsgezindheid. De ‘zachte’ kant van IT gaat een steeds belangrijkere rol spelen in de digitale transformatie, waarbij het niet langer alleen draait om technologie. Welke lessen kunnen we trekken na een week Gartner?
Cloud groeit met dubbele cijfers Een belangrijke maar zeker geen verrassende constatering is dat alle vormen van cloud, van multicloud, SaaS tot hyperscalers, volstrekt mainstream zijn geworden. Eigenlijk niks nieuws onder de zon op dit gebied. Een paar dagen voor Gartner van start ging, was er echter wel belangrijk nieuws over een Europees alternatief voor de door de USA gedomineerde cloudmarkt. Frankrijk en Duitsland kondigden de komst van een Europees cloud-platform aan; project Gaia-X. Het feit dat Europese bedrijven voor het grootste deel van hun IT afhankelijk zijn van Amerikaanse bedrijven, wordt als een bedreiging gezien. Een initiatief als Gaia-X kan vanuit dit perspectief dan ook alleen maar toegejuicht worden. Voor bedrijven betekent het immers een serieus cloud-alternatief op Europese schaal.
Verandermanagement boven technologie Uitermate opvallend was dat het dit jaar bij minstens de helft van de Gartner-sessies ging over onderwerpen die te maken hebben met veranderkunde, cultuur, en de weerbarstigheid van implementaties. Er vindt een duidelijke verschuiving plaats in de markt naar de ‘zachte’ kant van IT. De vraag is dan ook niet langer wie toegang heeft tot de slimste technologieën, maar wie het beste verander- en implementatievermogen heeft of kan mobiliseren. Door de enorme vooruitgang op het gebied van cloud-oplossingen kan namelijk iedereen op elk gewenst moment beschikken over de meest geavanceerde technologie. Echter, de manier waarop bedrijven verandermanagement toepassen en omgaan met de implementatie van technologie, gaat op termijn het verschil maken.
Ethiek op de IT-afdeling Onder druk van artificial intelligence en machine learning, die overigens beiden mainstream-oplossingen zijn geworden, stond ook het onderwerp ethiek hoog op de agenda in Barcelona. Bedrijven zijn door de toepassing van slimme technologieën inmiddels tot heel veel in staat, maar de grote vraag is of we alles moeten willen. Een voorbeeld: Apple Pay zou mannen een hogere kredietlimiet geven dan vrouwen, en dus seksistisch zijn. In reactie verwijst Goldman Sachs (de partner van Apple achter ‘Pay’) naar het algoritme als reden hiervoor. En dat is een veel gehoorde reactie in zulke casussen: ‘het algoritme heeft dit bepaald’. Maar daardoor neemt niemand meer verantwoordelijkheid.
Gartner VP Frank Buitendijk noemde dit ‘Digitopia 2035’. Een wereld waarin de ‘alchemisten van de algoritmes’ bepalen wat er gebeurt. In wat voor een maatschappij komen we terecht als beslissingen alleen genomen worden door machines en algoritmen? Het is dan ook niet gek om te bedenken dat er op termijn ethici aan het werk gaan op de IT-afdeling. Hier wordt tenslotte met artificial intelligence en machine learning gewerkt en worden de algoritmes ontwikkeld. Deze ethici moeten ervoor zorgen dat niet alles wat we kunnen ook daadwerkelijk gebeurt.
Bedrijven kunnen niet meer zonder de cloud, slimme technologieën zijn er in overvloed en algoritmes doen voor ons het werk. Maar hoe gaan we hier op een verantwoorde en verantwoordelijke manier mee om? Over de ‘zachte’ kant van IT zullen we het komende jaar nog veel horen. De zoektocht naar een ethicus met een IT-achtergrond is begonnen.
Art by Cecil Touchon/Sears-Peyton Gallery, New York Nee het beeld hierboven is niet een verscheurde versie van de Gouden Gids, maar een kunstwerk van Cecil Touchon. En toen ik het zag, deed het mij sterk denken aan twee dingen: ▪ een hele reeks multomappen, naast elkaar, die je nodig hebt voor een beetje (IT) outsourcings-contract, en/of ▪ de snippers van het verscheurde outsourcings-contract, nadat de wittebroodsweken voorbij zijn. En die twee beelden samen vormen de realiteit van veel 'ouderwetse' outsourcings-contracten. Stapels papier om het diepgewortelde wantrouwen dat diep in menig klant en leverancier zit 'af te vangen' in spelregels, bonussen, boetes, ontbindingsclausules en ga zo maar door. En het systeem houdt zich ook in stand omdat deze traditionele relaties, waarbij leverancier zo min mogelijk wil leveren wat in de originele scope viel en zo veel mogelijk buiten die gecontracteerde scope wil plaatsen en de klant het tegengestelde probeert te bereiken, uitlopen op mislukkingen en in de volgende ronde van contractering weer meer spelregels worden bedacht om de fouten uit het verleden te voorkomen. Steeds meer papier en snippers tot gevolg.
Maar het kan ook anders …. want iemand vertrouwen is een keuze. Je kunt ervoor kiezen om a priori je klant of leverancier (of medewerkers) te vertrouwen; net zoals je ervoor kunt kiezen om 'iedereen' die je tegenkomt in je leven te vertrouwen als grondhouding. Je kunt ervoor kiezen het adagium 'vertrouwen moet je verdienen' bij het grofvuil te zetten. Het leven wordt er ook leuker van; weg met de stress door de constante achterdocht, het 'op je hoede zijn' en het controleren en micro-managen.
Ook in de management literatuur verschijnen steeds meer boeken over 'Vertrouwen' als basisprincipe, zoals recent een leuk boek van Bart Stofberg met de titel 'Vertrouwen - Waarom alles beter werkt als je mensen vertrouwt'.
Ik zou het veel (IT-)leveranciers aanraden te lezen en eens goed na te denken over 'Vested' contracten. Over dat laatste in een volgend stuk meer.
De kop van mijn nieuwe blog is eraf en op verzoek van mijn lieftallige echtgenote gaat de toon nu snel over naar optimistisch!
Nu wil het dat ik binnenkort in het theater voor een avond met Rutger Bregman, auteur van 'De meeste mensen deugen', zit.
Over dat boek en die avond, volgende week meer, maar in de aanloop daarheen viel mijn blik deze week op een artikel 'Aanwijzing voor diepgeworteld altruïsme; dreumes geeft smakelijk stuk fruit terug aan vreemde' (bron: Volkskrant van 11/2/2020 door Erna van Balen).
Wat blijkt uit serieus onderzoek? Peuters van ongeveer 18 maanden oud, geven eten of een snoepje terug aan degene die het heeft laten vallen, ook als ze deze niet kennen en zelfs als het etenstijd is en ze dus zelf wel wat zouden lusten! Een diepgeworteld altruïsme blijkt in de mens te zitten en dit beeld staat haaks op wat je her en der meekrijgt over egoïsme, Trumpiaans nationalisme, intolerantie en 'na mij de zondvloed-gedrag'.
Kennelijk raakt een deel van de mensen dit oergedrag kwijt als we ouder en beïnvloed worden door onze omgeving en de media. Is 'nurture' sterker dan 'nature'? Interessante vraag voor Rutger volgende week …..
Dit is mijn eerste persoonlijke blog na een hele lange afwezigheid en dan is de terechte vraag: ‘Waarom’? Heb ik nog wat te melden na de meer dan 600 stukken die ik tussen 2007 en 2013 schreef op Inspiratie.Blog?
Ik zie om mij heen dat de wereld er sinds mijn laatste stukje tekst niet beter op is geworden; de wereld staat in brand (letterlijk en figuurlijk), of overstroomt door de stijgende zeespiegel, terwijl de sociale en economische verhoudingen tussen arm en rijk, kansarm en kansrijk, allochtoon en autochtoon harder en groter dan ooit zijn. Ondertussen zijn in ooit-democratische en liberale landen, semi-dictatoriale regimes met populistische leiders aan de macht. Vandaag nog kopt de Volkskrant (13/2/2020): Wraakzuchtige Trump krijgt steeds meer autoritaire trekjes.
Een sudderende woede en gevoel van onmacht over de teloorgang van onze wereld, rommelt al langer diep in mij en toen ik eind 2019 in een afgeladen Laurenskerk in Rotterdam voor de uitvaart van een klasgenootje van de lagere school zat, moest ik denken aan een boekje dat ik ooit las, ‘The last Lecture, Achieving Your Childhood Dreams’, en ik vroeg me af ‘wat voor nuttigs doe ik nou eigenlijk met mijn talent?’. Mijn klasgenootje van ooit was arts geworden en had als hoogleraar Multiple Sclerose in het leven van 1000-en mensen wat betekent. Ze waren bijna allemaal gekomen voor zijn afscheid en tussen al die mensen in de kerk voelde ik me klein en nietig.
Ik had dat boekje ooit gelezen in de vroege Herfst van 2008 en schreef toen al eens een uitgebreid blog over de auteur, Randy Pausch, een professor van Carnegie Mellon University, die vlak voor zijn overlijden ten gevolge van kanker, een ‘Last Lecture’ gaf over de zin van het leven. Een van zijn lessen die was blijven hangen: ‘je moet je dromen van toen je kind was, proberen waar te maken, voor een echt gelukkig leven’.
En terwijl ik daar in de Laurenskerk zat, vroeg ik mij dat af? Wat is er gebeurd met de jonge Paul, die 16 was en kinderarts wilde worden; die eindexamen VWO met Natuur-, Wis- en Scheikunde deed, terwijl hij dat niet echt goed kon en die drie jaar op rij, tevergeefs, probeerde in te loten om Geneeskunde te gaan studeren? Hoe was die droom achter de horizon verdwenen?
Nu is het niet meer heel realistisch dat ik nu, bijna 57, alsnog Geneeskunde ga studeren; dan ben ik kinderarts tegen de tijd dat ik mijn AOW krijg, maar in de afgelopen jaren heb ik mij ook bewezen als een scherpe geest met een brede belangstelling en een gave om met mijn verhalen anderen bevlogen te maken en te inspireren.
Laat ik die sluimerende woede over de situatie in de wereld en de droom van de jonge Paul om iets zinvols te doen, combineren in verhalen die helpen de wereld weer een beetje in de goede richting te bewegen.
Gisteravond was ik te gast in de Amsterdam Arena voor een avondje voetbal; Ajax - Getafe. Ben zelf geen grote voetbal-fan maar een avondje topsport, kan er altijd wel in. Het stadion zat bomvol om te kijken naar een top-wedstrijd van de nr 1 van Nederland tegen de nr 4 van Spanje.
Kent u Edmond Haraucourt? Nee? Wees gerust, ik ook niet! 
